Na zdj. Wojciech Chmielewski
Praca od zarania dziejów jest dla społeczeństwa ważną wartością. Posiada ona wiele bardzo ważnych funkcji: przyczynia się do wzrostu dobrobytu, strukturyzuje nam czas, staje się częścią tożsamości człowieka. Filozoficzne rozważania na temat pracy w swoich dziełach zawarł św. Tomasz z Akwinu, postrzegając pracę jako element niezbędny do utrzymania w zdrowiu ciała i duszy. Bywa jednak tak, że to praca staje się „toksyną” i negatywnie oddziałuje na psychikę człowieka. Kluczem do utrzymania budującej i zdrowej relacji człowiek-praca jest odpowiednie podejście, w którego zmianie pomoże nam job crafting.
Autor: Iga Rostkowska
JOB CRAFTING – KLUCZ DO DYNAMICZNEGO ROZWOJU ZAWODOWEGO
Job crafting (czyli modelowanie; przedefiniowanie pracy) po raz pierwszy został opisany i zbadany przez Amy Wrzesniewski oraz Jane E. Dutton. Polega na wprowadzaniu przez pracownika zmian w obszarze wykonywanych zadań, sposobie myślenia oraz relacji w miejscu pracy. Job crafting to niezwykle funkcjonalne narzędzie pozwalające na zarządzanie swoją pracą oraz w szerszej perspektywie — osobistym rozwojem zawodowym.
WEŹMY ODPOWIEDZIALNOŚĆ ZA WŁASNY ROZWÓJ
Pierwszym krokiem do job craftingu jest wzięcie odpowiedzialności za własne postawy i myśli względem pracy oraz stopniowe ich przeformułowywanie. Dzięki tej możliwości przyjmujemy nową perspektywę — być może zmiana pracy, gdy nie jesteśmy z niej zadowoleni, nie będzie potrzebna. Wystarczy, że z pomocą job craftingu, nadamy jej nowy sens i przestaniemy postrzegać ją jedynie jak zbiór zadań do wykonania. Naprawdę warto, ponieważ…
JOB CRAFTING TO SAME KORZYŚCI
Jedną z korzyści job craftingu jest wzrost satysfakcji z pracy.
Pamiętajmy, że przełoży się to nie tylko na pozytywne odczucia względem pracy, ale także na zaangażowanie podwładnych.
Konsekwencją większego zaangażowania jest wzrost jakości wykonywanych przez pracowników zadań.
Osoby podejmujące się modelowania pracy mogą realizować cele nie tylko zawodowe, ale też osobiste, nadając tym samym swojej pracy nowe znaczenie, co przełoży się na ogólne poczucie szczęścia i spełnienia.
Job crafting podwyższając zadowolenie pracowników, zmniejsza ryzyko wypalenia zawodowego.
WARUNKI SPRZYJAJĄCE MODELOWANIU PRACY
Przyjrzyjmy się teraz warunkom, które determinują to, czy pracownik będzie skłonny do przedefniowania pracy:
Kluczowym warunkiem modelowania pracy jest motywacja, która bywa podyktowana potrzebą kontroli odczuwaną przez pracownika.
Z motywacją wiąże się także potrzeba nadania sensu i znaczenia wykonywanej pracy.
Składnikiem motywacji może być chęć tworzenia obrazu samego siebie pozytywnie odbieranego przez nas samych oraz otoczenie.
Job craftingowi będzie sprzyjała ogólna chęć rozwoju i dążenia do doskonalenia posiadanych umiejętności.
Co więcej, pracownicy odczuwający większą autonomię w miejscu pracy będą bardziej skłonni do modelowania pracy. Ma to związek z przekonaniem o możliwości wprowadzenia zmiany, które jest niezwykle ważne w procesie job craftingu.
JOB CRAFTING KROK PO KROKU
Kiedy odczuwamy potrzebę przedefiniowania pracy, warto zadbać o to, by ułatwić sobie ten proces. W skrócie potrzebujemy narzędzi pozwalających na wprowadzenie zmian. Oto kilka wskazówek, w jaki sposób rozpocząć działanie:
Krok pierwszy: Zacznijmy od obserwacji własnych odczuć związanych z poszczególnymi obowiązkami w miejscu pracy. Pomocne może być prowadzenie dziennika, w którym przypiszemy poszczególnym zadaniom odczuwane emocje oraz ilość czasu i energii, które na nie poświęcamy. Pozwoli to na określenie, które czynności sprawiają nam najwięcej satysfakcji, a które są dla nas obciążające.
Krok drugi: Kiedy wiemy już, jakie emocje towarzyszą poszczególnym zadaniom, warto sporządzić listę czynności wykonywanych w ciągu dnia. Odpowiednim na tym etapie ćwiczeniem jest burza mózgów pozwalająca na dostrzeżenie możliwości bardziej elastycznych działań w obszarze planowania i zarządzania czasem. Dzięki temu łatwiej będzie można przeorganizować swój dzień w pracy. Może się okazać, że mamy większy wpływ na kierowanie naszym zadaniami, niż nam się wydaje.
Krok trzeci: Następnie sporządźmy plan reorganizacji. Kluczowe jest przemyślenie, jakiego obszaru zmiana ma dotyczyć. Jakie myśli i emocje budzi we mnie możliwość zmiany? Kiedy opiszemy planowane działania krok po kroku, łatwiej będzie wprowadzić je w życie. Warto skonsultować nową koncepcję i chęć do zmiany z przełożonym, który może okazać się wspierający w naszym dążeniu do rozwoju.
To od nas zależy, czy zmiany będziemy wdrażać krok po kroku, czy też zdecydujemy się na rewolucję. Niezależnie od wybranej dynamiki działania, miejmy na uwadze fakt, że to my siedzimy za sterami naszego rozwoju.
ZACZNIJMY WIĘC DZIAŁAĆ!
Job crafting to niezwykle użyteczne narzędzie do zmiany pracy bez faktycznej zmiany pracy. Prawdopodobnie znaczna część pracowników nie jest świadoma, że zamiast zmieniać pracę, może pracować nad jej znaczeniem, może nadać jej nowy sens, a co za tym idzie, czerpać z niej radość i satysfakcję. Dlatego tak ważne jest, aby poszerzać wiedzę społeczeństwa w tym obszarze. Zachęcamy do wzięcia udziału w szkoleniach i warsztatach dotyczących job craftingu, na których poruszymy praktyczne aspekty tego narzędzia. Warsztat skierowany jest nie tylko do liderów chcących zachęcać i wspierać podwładnych w procesie job craftingu, ale także do osób pragnących wprowadzić zmiany w osobistym postrzeganiu wykonywanej pracy.
Zapraszamy serdecznie!
Źródła:
A., Wrzesniewski, J.E., Dutton (2001), Crafting a job: Revisioning employees as active crafters of their work, Academy of Management Review, Vol. 26 No. 2, p. 179-201.
A., Czerw, J., Czarnota-Bojarska (2016), Dopasowanie człowiek-środowisko i postawa wobec pracy jako motywatory zachowań organizacyjnych, Psychologia Społeczna, Tom 11, s. 8-19
https://www.prawo.pl/kadry/job-crafting-metoda-radzenia-sobie-z-niezadowoleniem-z-pracy,279657.html