Czy Blue Monday to MIT czy FAKT? Kontrowersje wokół najbardziej depresyjnego dnia roku

Wszystko zaczęło się w 2005 roku, kiedy Cliff Arnall, walijski psycholog, opracował przepis na najbardziej depresyjny dzień w roku. Ten specyficzny dzień, według Arnalla, miał przypadać na trzeci poniedziałek stycznia.  Arnall, pracownik Cardiff University, stworzył skomplikowany wzór matematyczny uwzględniający m.in. czynniki meteorologiczne, psychologiczne i ekonomiczne, aby wyznaczyć ten specyficzny dzień. Wzór Arnalla obejmuje elementy takie jak pogoda, długi, miesięczne wynagrodzenie, czas od Bożego Narodzenia, niedotrzymanie postanowień noworocznych, poziom motywacji i poczucie konieczności podjęcia działań.

Ben Goldacre, prowadzący rubrykę Bad Science w „The Guardian”, ujawnił, że agencja reklamowa Porter Novelli skontaktowała się z wieloma wykładowcami uniwersyteckimi, oferując wynagrodzenie w zamian za umieszczenie ich nazwisk w artykule przed jego publikacją. To podniosło wątpliwości co do rzetelności i naukowego charakteru Blue Monday.

Cardiff University również zdystansował się od Arnalla, podkreślając, że nie ma on żadnego związku z jakimkolwiek projektem naukowym na uniwersytecie i zakończył swoją współpracę z uczelnią 10 miesięcy przed publikacją artykułu. Dean Burnett, neurobiolog z tej samej uczelni, nazwał algorytm określający Blue Monday „farsą”, wskazując na „bezsensowne pomiary” wchodzące w skład wzoru.

Sam wzór, choć opatrzony matematycznym szyldem, zdaje się być pozbawiony sensu. Nie tylko jednostki w nim używane są niespójne, ale także niektóre składowe są niemierzalne, co podważa naukową wartość tego podejścia.

Blue Monday, mimo swojej popularności, powinien być traktowany z pewnym dystansem. Termin ten, choć może mieć wpływ na świadomość społeczną w kwestii zdrowia psychicznego, jest krytykowany za brak naukowej podstawy. Warto podejść do niego z umiarem, pamiętając, że depresja i inne problemy psychiczne są znacznie bardziej złożone i nie da się ich sprowadzić do jednego magicznego dnia w roku.

Dlaczego Blue Monday wypada w trzeci poniedziałek stycznia?

Blue Monday to nie przypadkowa data – wyznaczony został na trzeci poniedziałek stycznia. Ale dlaczego akurat ta konkretna data zasłużyła na miano najsmutniejszego dnia w roku? Według Cliffa Arnalla w tym dniu zbiegają się destrukcyjne dla naszego dobrostanu czynniki.

• Złe warunki pogodowe i brak światła słonecznego: styczniowe chłody i krótkie dni mogą wpływać na nastrój.
• Dług narosły podczas świątecznych transakcji: wydatki związane z zakupami świątecznymi mogą przynosić konsekwencje finansowe. Dziurawy budżet przyprawia nam zawrót głowy.
• Czas od Świąt Bożego Narodzenia i do dnia wypłaty: okres między Bożym Narodzeniem a pierwszym wypłaceniem może być trudny finansowo.
• Niski poziom motywacji po Nowym Roku: postanowienia noworoczne często tracą na znaczeniu lub widzimy, że nic nie zmieniliśmy w Nowym Roku.
• Rosnące poczucie potrzeby podjęcia działań: po okresie świątecznym wzrasta poczucie obowiązku podjęcia działań. Trzeba wrócić do pełnej aktywności

„Algorytm: stan zdrowia psychicznego według autora tego pomysłu przedstawia matematycznie następujący wzór (pozbawiony sensu z powodu niezgodności jednostek oraz niemierzalności niektórych składowych), gdzie:

Blue Monday Algorytm

W – pogoda (ang. weather)

D – dług, debet (ang. debt)

d – miesięczne wynagrodzenie

T – czas od Bożego Narodzenia (ang. time)

Q – niedotrzymanie postanowień noworocznych

M – poziom motywacji (ang. motivational)

Na – poczucie konieczności podjęcia działań (ang. a need to take action)” – źródło: https://pl.wikipedia.org/wiki/Blue_Monday

Historyczne daty BLUE MONDAY

Datowanie tego dnia rozpoczyna się od 2005 roku. „W 2011 roku Arnall zmienił sposób wyznaczania Blue Monday, wskazując 17 stycznia jako najgorszy dzień roku. Szybsze nadejście tego dnia (trzeci, a nie czwarty poniedziałek stycznia) umotywował kryzysem finansowym.”

• 24 stycznia 2005
• 23 stycznia 2006
• 22 stycznia 2007
• 21 stycznia 2008
• 19 stycznia 2009
• 25 stycznia 2010
• 24 stycznia 2011
• 23 stycznia 2012
• 21 stycznia 2013
• 20 stycznia 2014
• 19 stycznia 2015
• 18 stycznia 2016
• 16 stycznia 2017
• 15 stycznia 2018
• 21 stycznia 2019
• 20 stycznia 2020
• 18 stycznia 2021
• 17 stycznia 2022
• 16 stycznia 2023
• 15 stycznia 2024

Blue Monday – jak przezwyciężyć „niebieski poniedziałek”?

Ten symboliczny dzień, określany jest jako najbardziej depresyjny dzień w roku, dzień pełen smutku i przygnębienia. Być może masz wiele takich dni w roku, ale jeżeli w 3 poniedziałek nowego roku odczujesz głęboki smutek, to może warto zastosować poniższe podpowiedzi, które mogą pomóc w radzeniu sobie z „poniedziałkową depresją”.

1. Zaplanuj wakacje. Planowanie i oczekiwanie na przyjemne wydarzenia w przyszłości wprawia nas w dobry nastrój i buduje nadzieję na piękną przygodę.
2. Zmień znaczenie tego dnia – zorganizuj imprezę „anty-Blue Monday” z przyjaciółmi. Serwuj charakterystyczne niebieskie napoje, takie jak Blue Hawaiian, Blue Lagoon lub stworzony specjalnie na tę okazję drink „Blue Monday”.
3. Podsumuj swoje osiągnięcia i wyznacz kolejne cele. Stwórz rytuał 5 postanowień, aby pokonać Blue Monday

• Zadbaj o zdrowie: śmiech jest najlepszym lekarstwem, dlatego warto dbać o zdrowie psychiczne i fizyczne.
• Bądź mądry finansowo: zrównoważone podejście do finansów może znacząco wpłynąć na nasze samopoczucie.
• Naucz się czegoś nowego: zaangażuj się w hobby i zabawne rozrywki wspierające twoje zdrowie fizyczne i psychiczne.
• Usuń złe nawyki: Blue Monday, tuż po nowym roku, to idealny moment na zerwanie ze złym nawykiem.
• Zainwestuj uczucia i uwagę w wartościowy czas: czytanie, medytacja, spotkania z przyjaciółmi, planowanie celów i spędzanie czasu z bliskimi.

Dlaczego Blue Monday jest ważny? Jak można wykorzystać ten dzień do budowania świadomości o depresji?

W rzeczywistości, Blue Monday to bardziej wynalazek marketingowy niż naukowy fakt. Stworzony w celu zachęcenia ludzi do rezerwacji wakacji w styczniu, termin ten zdobył popularność, pomimo braku rzetelnego naukowego wsparcia. Warto zauważyć, że istnieje pewna różnica między Blue Monday a sezonowym zaburzeniem afektywnym (SAD) – bardziej realnym zjawiskiem, które występuje w okresie zimowym.

Gdy dni stają się krótsze, ciemniejsze i zimniejsze, wiele osób doświadcza zmiany nastroju. W Polsce, około 8% populacji cierpi na SAD, które obejmuje różnice w energii, apetycie i ogólnym nastroju. Jednak bardziej powszechną dolegliwością jest tzw. „zimowa chandra”, dotykająca aż 22% ludzi w Polsce. W obliczu tej rzeczywistej walki z zimowym przygnębieniem, warto rozważyć strategie, które pomagają pokonać zimową chandrę i SAD. Kilka z nich obejmuje:

• Sprawdzanie zdrowia psychicznego: Blue Monday stanowi przypomnienie o konieczności dbania o zdrowie psychiczne. Warto skorzystać z tego dnia jako okazji do skonsultowania się z lekarzami, jeśli doświadcza się objawów depresji.
• Przypomnienie o ćwiczeniach: ćwiczenia poprawiają nastrój, więc nie pozwól, aby zimowa chandra zatrzymała cię w utrzymaniu regularnej rutyny ćwiczeń.
• Zwiększenie poziomu witaminy D: brak słońca zimą może wpływać na poziom witaminy D, dlatego warto rozważyć suplementację i spożywanie pokarmów bogatych w tę substancję.
• Łapanie światła dziennego: naturalne światło słoneczne może poprawić nastrój. Próba spacerów na świeżym powietrzu w ciągu dnia może przynieść korzyści.
• Regularne ćwiczenia: aktywność fizyczna ma potwierdzone korzyści dla zdrowia psychicznego. Nawet krótkie treningi mogą znacznie wpłynąć na poprawę nastroju.
• Zbilansowana dieta: spożywanie zdrowych posiłków wpływa na ogólne samopoczucie. Unikanie nadmiernego spożycia cukru i tłuszczu może przeciwdziałać obniżeniu nastroju.
• Przeanalizuj porażkę i potraktuj ją jako naukę. Nastawienie na rozwój pozwala spojrzeć na porażki jako okazję do nauki. To podejście napędza samorozwój i zwiększa odporność na trudności.
• Korzystaj z mikro celów. Podziel duże cele na małe kroki. To sprawi, że będą one bardziej osiągalne, a każdy ich osiągnięty etap dostarczy Ci dodatkowej motywacji.
• Nagradzaj siebie. Nagrody aktywują szlak dopaminowy w mózgu, co zwiększa chęć powtarzania pozytywnych zachowań. Planuj nagrody dla siebie, gdy osiągniesz małe cele.
• Wykorzystaj zasadę postępu. Doceniaj małe zwycięstwa. Doświadczanie postępu jest kluczem do utrzymania motywacji. Świętuj każdy krok w kierunku swojego celu.

Mimo że polska zima jest nieunikniona, a dni są krótkie, zdrowie psychiczne jest równie ważne, co fizyczne. Zmiany w stylu życia, takie jak aktywność fizyczna, zdrowa dieta i korzystanie ze światła słonecznego, mogą pomóc w pokonaniu zimowej chandry. Jednak zawsze warto pamiętać, że profesjonalna pomoc i wsparcie są dostępne dla tych, którzy tego potrzebują. Dbając o zdrowie psychiczne, możemy być pewni, że nie zamarzniemy w mroźnej polskiej zimie.

Czy mamy też najszczęśliwszy dzień w roku? Kiedy jest  najszczęśliwszy dzień w roku?

Blue Monday, czyli Niebieski Poniedziałek, zyskał rozgłos jako najbardziej depresyjny dzień w roku. Jednak, czy zastanawialiście się kiedyś, co by było, gdybyśmy zmienili perspektywę i skupili się na dniach pełnych pozytywnej energii? Okazuje się, że istnieją również takie daty, które mogą nas wprawić w dobry nastrój.

Dla przykładu, dr Cliff Arnall, brytyjski psycholog, nie tylko stworzył koncepcję Blue Monday do rezerwacji lotów planów wakacyjnych, ale także określił daty, które uznał za najszczęśliwsze dni w roku. Warto zauważyć, że nie były to przypadkowe dni, ale miały one również swoje źródło w działaniach marketingowych. Podobnie jak Blue Monday, te daty miały na celu zwiększenie sprzedaży – w tym przypadku lodów.

• 24 czerwca 2005
• 23 czerwca 2006
• 20 czerwca 2008
• 18 czerwca 2010

I tak, nawet data może być związana z pozytywnymi emocjami!

Jak zmienić narrację styczniowego Blue Monday?

Choć Blue Monday niekoniecznie musi wprowadzać nas w melancholię, to jednak styczniowy okres, w którym Święta Bożego Narodzenia odchodzą w zapomnienie, może wiązać się z pewnym przygnębieniem. Oto kilka praktycznych działań, które mogą pomóc Ci przezwyciężyć te chwile.

1. Sprawdź pogodę wewnętrzną. Zamiast skupiać się na zewnętrznych warunkach pogodowych, spójrz w głąb siebie. Odkryj perspektywę „wewnętrznej pogody” i otocz się ciepłem. Odwróć swoją uwagę od negatywnych emocji, skup się na swoich bliskich i obdarz ich miłością.
2. Rozwijaj poczucie kontroli. Koncentruj się na rzeczach, które możesz kontrolować. Unikaj bezproduktywnego zastanawiania się nad tym, co jest poza Twoim zasięgiem. To podejście może poprawić Twoje poczucie sprawczości.
3. Zwiększ poziom dopaminy i oksytocyny. Oksytocyna, znana jako „hormon przytulania i miłości”, i dopamina, związana z nagrodą i motywacją, są kluczowe dla dobrego samopoczucia. Praktyki takie jak medytacja, zdrowa dieta czy ćwiczenia fizyczne mogą wpłynąć na ich poziomy.
4. Wyjdź i połącz się ze swoją społecznością. Zmiana otoczenia i nawiązywanie kontaktów społecznych mogą przerwać negatywny cykl. Aktywność na świeżym powietrzu i uczestnictwo w wydarzeniach społecznościowych mogą przynieść pozytywne zmiany.
5. Przywrócić życie postanowieniom noworocznym. Jeśli styczniowe zawirowania sprawiają, że Twoje postanowienia noworoczne tracą na sile, powróć do planowania i zadbaj o siebie.

Ostatecznie, Blue Monday to termin, który mimo braku naukowego uzasadnienia, przyciąga uwagę społeczeństwa, pobudzając do refleksji na temat zdrowia psychicznego. Czy warto jednak przyjmować go zbyt dosłownie? To pytanie pozostaje otwarte, a odpowiedź zależy od naszej indywidualnej perspektywy i doświadczeń. Jedno jest pewne – Blue Monday z pewnością skłania do refleksji nad naszym samopoczuciem w okresie stycznia.