Czym różni się mózg kobiety od mózgu mężczyzny?

Nowoczesne technologie obrazowania mózgu, takie jak rezonans magnetyczny czy tomografia komputerowa, rzucają światło na złożoność biologicznych podstaw w zrozumieniu strukturalnych i funkcjonalnych różnic w mózgach mężczyzn i kobiet. Przełomowe badania ukazują różnice w wielkości, gęstości neuronalnej, a także w połączeniach między różnymi regionami mózgu, które mogą wpływać na wiele obszarów życia kobiet i mężczyzn: od zdolności poznawczych poprzez zachowania społeczne, podejmowanie decyzji, komunikację, motywację, percepcję aż po stany emocjonalne kończąc.

Zapraszam Cię w podróż zrozumienia różnic płci mózgu.

Fakty o mózgu człowieka

Zacznijmy od podstaw i części wspólnych. Mózg stanowi około 2% masy ciała człowieka, ale zużywa około 20% całkowitej energii wyprodukowanej przez organizm. Średnia masa mózgu dorosłego mężczyzny to około 1,4 kg, natomiast u kobiet jest nieco mniejsza, średnio 1,3 kg. Różnice te wynikają głównie z ogólnej różnicy w rozmiarze ciała między płciami. Mózg kobiecy jest średnio mniejszy o 10% w porównaniu z męskim, ale gęstość komórek nerwowych jest podobna, z tą różnicą, że są one u kobiet gęściej rozmieszczone. Zarówno mężczyźni, jak i kobiety mają w przybliżeniu tę samą liczbę neuronów, która wynosi około 86 miliardów. Neurony są podstawowymi jednostkami funkcjonalnymi mózgu, odpowiedzialnymi za przetwarzanie i przekazywanie informacji za pomocą impulsów elektrycznych. Mózg jest niezwykle wymagającym energetycznie organem i zużywa około 20% tlenu pobieranego przez organizm. Mózg może tworzyć nowe połączenia neuronalne i reorganizować istniejące ścieżki w odpowiedzi na naukę, doświadczenie oraz pamięć. To zjawisko nazywa się neuropatycznością, czyli zdolnością mózgu do adaptacji i zmian w odpowiedzi na doświadczenia i proces uczenia się.

Mózg kobiety a mózg mężczyzny – różnice

Przejdźmy zatem do subtelnych różnic między mózgiem kobiet a mózgiem mężczyzn, które mogą determinować znaczącą różnicę w zachowaniu, postrzeganiu, motywacji, komunikacji czy podejmowaniu decyzji przez płeć piękną i brzydką.

• Istota szara i biała: kobiety mają proporcjonalnie więcej istoty szarej w swoich mózgach, co jest powiązane z lepszymi zdolnościami językowymi i analitycznymi. Mężczyźni mają więcej istoty białej oraz większą objętość płynu mózgowo-rdzeniowego, co sprzyja lepszym zdolnościom przestrzennym.
• Rozmiar i gęstość komórek nerwowych: mózg kobiecy jest średnio o 10% mniejszy niż męski, lecz gęstość komórek nerwowych jest podobna, z tą różnicą, że u kobiet komórki są gęściej rozmieszczone.
• Funkcje językowe: u kobiet sieci neuronalne związane z produkcją mowy są lokalizowane w dolnych obszarach płatów czołowych obu półkul mózgowych, co pozwala na używanie obu półkul podczas mówienia. Mężczyźni natomiast korzystają głównie z lewej półkuli do tych procesów.
• Podejmowanie decyzji: w mózgu kobiecym aktywne są liczne ośrodki decyzyjne, co może prowadzić do bardziej kompleksowego procesu podejmowania decyzji. Mężczyźni mają mniej takich ośrodków, ale więcej połączeń („autostrad”), co sprzyja szybszemu przetwarzaniu i decyzjom opartym na mniejszej liczbie informacji.
• Orientacja przestrzenna i zadania wzrokowe: mężczyźni wykazują lepsze zdolności w orientacji przestrzennej, co jest związane z ich większą ilością istoty białej. Kobiety natomiast lepiej radzą sobie z zadaniami wymagającymi pamięci werbalnej i płynności słownej.
• Lateralizacja funkcji mózgowych: ciało modzelowate, które jest odpowiedzialne za przepływ informacji między półkulami mózgu, jest większe u kobiet. To skutkuje mniejszą lateralizacją funkcji mózgowych, czyli bardziej zintegrowanym działaniem obu półkul mózgu u kobiet w porównaniu do mężczyzn.
• Zdolności matematyczne i przetwarzanie przestrzenne: mężczyźni często lepiej radzą sobie z abstrakcyjnymi aspektami myślenia, posiadają przewagą w przetwarzaniu bodźców wzrokowo-przestrzennych. Kobiety natomiast mogą skuteczniej korzystać z cech charakterystycznych krajobrazu i obiektów w nawigacji, co wiąże się z ich sposobem kodowania informacji.
• Pamięć i przetwarzanie emocji: kobiety zwykle przewyższają mężczyzn w zadaniach wymagających pamięci werbalnej i emocjonalnej. Mają także większy hipokamp, co może wpływać na intensywniejsze i bardziej szczegółowe przetwarzanie wspomnień i emocji. Mężczyźni natomiast mogą lepiej radzić sobie z zadania wymagającymi pamięci na symbole i abstrakcyjne pojęcia.
• Rozpoznawanie emocji: kobiety mają tendencję do lepszego odczytywania emocji, co jest powiązane z różnicami w aktywności ciała migdałowatego i większą ilością receptorów sensorycznych w obszarach mózgu odpowiedzialnych za przetwarzanie emocji. Mężczyźni mogą nie wykazywać tak intensywnej reakcji na emocjonalne bodźce, co ma związek z mniejszą aktywnością ciała migdałowatego w kontekście bodźców społecznych.

Percepcja kolorów: kobiety mogą dostrzegać subtelniejsze różnice w barwach, ponieważ mają dodatkowe typy czopków w siatkówkach, co pozwala im na percepcję szerszego spektrum kolorów. Mężczyźni otrzymali od przyrody słabszą wersję wyposażenia. 😊

Czas na różnice w podejściu do problemów, oczywiście uwzględniając mózgi kobiet i mężczyzn.

Kobiety – jak podchodzą do problemów

Komunikacja i współpraca – kobiety mają tendencję do bardziej komunikatywnego, emocjonalnego i empatycznego podejścia do problemów. Skłonne są do dzielenia się swoimi trudnościami z innymi, szukając wsparcia emocjonalnego i zwyczajnego wygadania się. Dzięki temu, że kobiety lepiej interpretują i wyrażają swoje emocje, znacznie łatwiej jest im znaleźć ukojenie w rozmowach z przyjaciółmi czy rodziną. Częste rozmowy na temat swoich problemów łączą ze zdolnością do holistycznego myślenia. Większe ciało modzelowate i ilości połączeń między półkulami pozwala kobiecie efektywniej przetwarzać różnorodne informacje jednocześnie. Kobiety mogą więc rozpatrywać problem z różnych perspektyw, co pomaga w poszukiwaniu kompleksowych rozwiązań. Jednak minusem tej funkcji są ciągłe zapętlenia i nieustanne przypominanie przewinień swojego partnera, nawet tych sprzed 10-ciu lat. Kobieta po prostu „pamięta wszystko” 😊

Mężczyźni a sposób rozwiązywania problemów

Mężczyzna często skupia się na zadaniu i koncentruje się na celu. Poszukuje praktycznych rozwiązań i raczej nie szuka emocjonalnego wsparcia. Woli działanie a nie rozmowę na temat problemów i uczuć. Ta tendencja jest wspierana przez większą aktywność półkuli lewej i wpływ obszaru mózgu odpowiedzialnego za orientację przestrzenną i motorykę. Mężczyzna może podejmować decyzje w sposób bardziej hierarchiczny i ukierunkowany na konkretne wyniki. Analizuje, planuje wdraża plan i monitoruje efekty swojej pracy. Minusem takiego rozwiązywania problemów jest zamykanie się w sobie, izolowanie się, niechęć opowiadania o swoich uczuciach i wysoki poziom drażliwości.

Oczywiście musimy uważać na stereotypy i zdecydowanie zaznaczyć fakt, że każda osoba jest unikatowa i może wykazywać cechy charakterystyczne dla obu płci. Wielu mężczyzn może świetnie radzić sobie z emocjami i komunikacją, tak jak wiele kobiet może wykazywać wyjątkową skuteczność w logicznym rozwiązywaniu problemów. Kultura, wychowanie, osobiste doświadczenia i osobowość również odgrywają kluczową rolę w kształtowaniu tych zdolności. Można powiedzieć, że obecnie zjawisko zamiany ról między kobietami i mężczyznami lub osobami binarnymi wpływa znacząco na sposób reagowania w sytuacjach problematycznych.

Czy da się usłyszeć w komunikacji werbalnej różnice w funkcjonowaniu mózgu kobiet i mężczyzn?

Tak, różnice w funkcjonowaniu mózgu kobiet i mężczyzn mogą być dostrzegalne w treściach wypowiadanych słów, choć nie zawsze są one jednoznaczne czy oczywiste. Te różnice wynikają z różnorodnych sposobów przetwarzania informacji, co może przejawiać się w różnych aspektach komunikacji.

Jakie komunikaty usłyszmy od kobiet, gdy znajduje się w sytuacji problematycznej?

• „Muszę o tym porozmawiać z kimś, kto mnie zrozumie. Czuję, że rozmowa pomoże mi uporządkować myśli.”
• „Nie czuję tej rozmowy.”
• „Muszę ci to powiedzieć, możesz mnie wysłuchać?”
• „Wszystko zwaliło mi się na głowę. Czuję się zdruzgotana, czy ktoś mnie w ogóle rozumie?”
• „Myślę, że potrzebuję wsparcia. Może znajdzie się ktoś, kto przeszedł przez podobną sytuację i będzie czuł to co ja.”
• „W ogóle mnie nie rozumiesz.”
• „Nie będę obciążać innych swoimi problemami.”

Jakie komunikaty usłyszmy od mężczyzn, gdy znajduje się w sytuacji problematycznej?

• „Zajmę się tym sam. Muszę znaleźć praktyczne rozwiązanie i to szybko.”
• „Spójrzmy na fakty. Muszę to naprawić?”
• „Daj mi chwilę, muszę to przemyśleć.”
• „Potrzebuję się zająć czymś innym, aby oderwać się od problemu i wrócić do niego z nową energią.”
• „Dam radę.”
• „Określmy priorytety i do dzieła.”
• „Zostaw mnie w spokoju.” „Zaraz się tym zajmę.”

Mam nadzieję, że widzicie różnice w komunikatach mężczyzn i kobiet. Najciekawsze jest to, że jedna jak i druga strona chce szybko rozwiązać swój problem i jednocześnie pragnie wsparcia, zrozumienia i współpracy ze strony partnera. Tak, jedna i druga strona pragnie tego samego. Jednak z uwagi na różnice wyrażania swoich oczekiwań i różne wybory strategii zachowań pojawia się wiele problemów z którymi większość związków zmaga się każdego dnia.

A gdyby tak dwa różne mózgi realizowały jedno wspólne zadanie? Oto historia tych mózgów 😊

Pewnego pięknego, słonecznego popołudnia, Anna i Tomasz postanowili zorganizować wspólne grillowanie dla swoich przyjaciół. Anna skupiła się na dekoracjach i przygotowaniu biesiadnego stołu. Z pietyzmem rozłożyła kolorowe serwetki, które idealnie komponowały się z obrusem, delikatna wiosenna dekoracja i piękna zastawa dopełniły klimatu wiosennej uczty. Rozmawiając ciągle z mężem wykonywała równolegle czynności. Przeskakiwała z tematu na tematu i z zadania na zadanie. Tymczasem Tomasz zajmował się techniczną stroną przygotowań do przyjęcia gości.  Upewnił się, że grill jest czysty i prawidłowo zmontowany. Zajmował się tylko jednym zadaniem, gdy skończył przechodził do kolejnej czynności. Gdy żona prosiła go o pomoc, mówił: „Za chwilę, poczekaj”, „Najpierw skończę jedno zadanie a potem przyjdę do Ciebie”.  Jego podejście było bardziej ukierunkowane na cel – typowe dla męskiego mózgu, gdzie lewa półkula często dominuje w planowaniu i przetwarzaniu przestrzennym. Wreszcie przybyli goście. Anna natychmiast przywitała ich z uśmiechem, empatią i zwróciła uwagę na nastrój gości. Dzięki swojej wrażliwości na niewerbalne sygnały szybko rozpoznała nastrój i emocje swoich bliskich. Starała się, aby każdy czuł się dobrze, dlatego odpowiednio dostosowywała komunikację i jakość interakcji. Cóż robił wtedy Gospodarz? Tomasz, z kolei, skupił się na praktycznych aspektach, zaprosił gości do stołu, wskazał miejsce biesiadowania, zebrał zamówienia na grillowane potrawy, napoje i poszedł doglądać pieczonej karkówki. W trakcie posiłku, Ania zabawiała gości, dbając o ich komfort i samopoczucie. Jej sposób prowadzenia dialogu był płynny i obejmujący szeroki zakres tematów, co sprzyjało luźnej atmosferze. Tomasz, choć mniej aktywny w rozmowach, skupiał się na logistyce serwowania posiłków i upewnianiu się, że wszystko idzie zgodnie z planem. Po wspólnej biesiadzie nadszedł czas na sprzątanie. Anna i Tomasz dzielili się obowiązkami zgodnie z własnymi preferencjami i funkcjami dyktowanymi przez ich mózgi i przyzwyczajenia 😊

Mam nadzieję, że ta podróż po meandrach mózgu kobiety i mężczyzny rozświetli Twoje zrozumienie, przyczyni się do tolerancji i akceptacji różnic, które nie wynikają ze złej woli i niechęci, ale niestety z ograniczeń lub możliwości biologicznych. Zamiast walczyć z tymi różnicami starajmy się wzajemnie wspierać, ponieważ to czego nie ma partner może uzupełnić jego druga połówka. Życzę Wam pełnego życia we dwoje.

Jak zawsze jestem tutaj dla Ciebie i pozdrawiam serdecznie.